πως να δωσης στον υπολογιστή σου έναν άλλον αέρα.

Σε λίγο καιρό – έχει αρχίσει ήδη να συμβαίνει εδώ και δύο-τρία χρόνια – οι παλιοί μαγνητικοί μηχανικοί σκληροί δίσκοι (HDD) των σταθερών και φορητών (ειδικά αυτών) υπολογιστών μας θα αποτελούν πικρό παρελθόν και δικαίως! Για ποιο λόγο;
Διότι, πολύ απλά, υπάρχουν πλέον σε μαζική παραγωγή οι σκληροί δίσκοι τεχνολογίας solid state (ssd), με πληθώρα θετικών χαρακτηριστικών και αυξημένες επιδόσεις, που καθιστούν τους προηγούμενους προϊστορικά απολιθώματα.
Γιατί;
Διότι – και πάλι πολύ απλά - οι σκληροί δίσκοι SSD, δεν έχουν μηχανικά κινούμενα μέρη και αποθηκεύουν τα δεδομένα μέσα σε τσιπάκια (σαν πολλά USB σε γραμμική διάταξη), σε αντίθεση με τους απλούς μαγνητικούς δίσκους, οι οποίοι αποθηκεύουν τα δεδομένα σε μαγνητικές περιστρεφόμενες πλάκες, τις οποίες διαβάζουν κάποιες κινούμενες κεφαλές.
Για να καταλάβει κανείς όμως ακριβώς τι κερδίζει και τι χάνει με αυτούς, ακολουθεί μία λίστα με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους, σε σχέση με τους μηχανικούς.
Σύμφωνα με πολυάριθμους ιστότοπους τεχνολογίας, λόγου χάρη εν προκειμένω το coolweb.gr, τα πλεονεκτήματα των ssd δίσκων είναι τα εξής:
1 Δεν έχουν μηχανικά-κινούμενα μέρη, πράγμα που σημαίνει ότι αφενός δεν ζεσταίνονται, αφετέρου δεν κάνουν θόρυβο.
2 Είναι πιο γρήγοροι: οι μαγνητικοί HDD αργούν λόγω του ότι η αναζήτηση των δεδομένων μέσα στο δίσκο καθυστερεί επειδή θα πρέπει η βελόνα ανάγνωσης να "πάει" στο σωστό σημείο να διαβάσει το δεδομένο και μάλιστα πάρα πολλές φορές.
3 Δεν κινδυνεύουν να αστοχήσουν(=να χαλάσουν ή να καταστρέψουν δεδομένα) λόγω δονήσεων. Μπορεί κανείς κυριολεκτικά να λειτουργεί τον υπολογιστή του ανάποδα!
4 Δεν καίνε πολύ ρεύμα (έτσι στο laptop η μπαταρία κρατάει περισσότερο).
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχουν και μειονεκτήματα:
1 Είναι ακριβοί και έχουν μικρό μέγεθος. Αν σκεφτείτε αναλογικά πόσο στοιχίζει 1GB σε έναν SSD και σε έναν HDD, η διαφορά είναι τεράστια: με τα ίδια λεφτά αγοράζει κανείς έναν HDD 1ΤΒ ή έναν SSD 30-60GB.
2 Έχουν συγκεκριμένο αριθμό εγγραφών-επανεγγραφών, πράγμα που σημαίνει ότι μετά από κάποια χρόνια θα αχρηστευτεί.


   

Η τεχνολογία TRIM των SSD:
Το TRIM είναι μία τεχνολογία που έχουν σχεδόν όλοι οι SSD, ένα είδος αυτόματης ανασυγκρότησης, ώστε τα δεδομένα να είναι εύκολα προσπελάσιμα ακόμα και μετά από πολλές εγγραφές-σβησίματα-επανεγγραφές.
Για να το πούμε πιο απλά, το TRIM είναι σαν μια νοικοκυρά που συμμαζεύει το χώρο ανά τακτά χρονικά διαστήματα, κι έτσι ο ιδιοκτήτης, στον συμμαζεμένο αυτόν χώρο, βρίσκει πολύ γρήγορα αυτά που θέλει!
Σε τι βοηθάει; Στο να παραμένει ο δίσκος μας πάντα γρήγορος στην ανάγνωση-εγγραφή των δεδομένων και να μην πέφτουν οι επιδόσεις του μετά από κάποιες επανεγγραφές-σβησίματα, λόγω της παρατεταμένης αναζήτησης.
ΕΝΑΣ SSD ΠΛΑΪ ΣΕ ΕΝΑΝ HDD:

Η αντικατάσταση του μηχανικού σκληρού δίσκου με έναν SSD είναι μια από τις σημαντικότερες βελτιώσεις που μπορούμε να κάνουμε στον υπολογιστή μας ώστε να του δώσουμε πραγματικά έναν άλλον αέρα.

Οι περιορισμοί του σκληρού δίσκου είναι πολλοί και όταν ασχολούμαστε αρκετές ώρες με τον υπολογιστή μας γίνεται ξεκάθαρο ότι υποβαθμίζουμε την ποιότητα του μηχανήματος μας με αυτή την επιλογή.

Σίγουρα, οι δίσκοι στα 7200rpm είναι καλύτεροι από τους συμβατικούς των 5600rpm αλλά κανείς δεν φτάνει σε απόδοση και αξιοπιστία τους SSD. Εάν θέλετε να κάνετε μια ουσιαστική αναβάθμιση στον υπολογιστή σας που θα του χαρίσει πολλά χρόνια ζωής ακόμα, τότε η αγορά ενός SSD θα πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας σας.

Έρευνα αγοράς

Το μεγαλύτερο πρόβλημα με τους SSD είναι η τιμή τους. Συγκεκριμένα, για έναν δίσκο στα 120GB οι τιμές κυμαίνονται από 150€ μέχρι 200€. Για τα 256GB οι τιμές ξεφεύγουν πάνω από τα 350€ [Οι τιμές είναι από το Amazon]. Όπως καταλαβαίνετε οι τιμές είναι απαγορευτικές για πολλούς αλλά σίγουρα η κίνηση αξίζει και με το παραπάνω εάν το αποφασίσετε.

Υπάρχουν και δύο εναλλακτικές επιλογές: Μπορείτε να αγοράσετε έναν SSD μικρής χωρητικότητας όπου θα εγκαταστήσετε το λειτουργικό και τις βασικές σας εφαρμογές και να αντικαταστήσετε το SuperDrive του MacBook σας με έναν σκληρό δίσκο μεγάλης χωρητικότητας για τα δεδομένα σας. Χάνετε το SuperDrive αλλά κερδίζετε αρκετά GB εάν τα χρειάζεστε. Μια δεύτερη επιλογή που δεν χρειάζεται να πειράξετε το SuperDrive είναι η αγορά υβριδικών SSD/HDD, δηλαδή δίσκων που έχουν μικρής χωρητικότητας SSD και μεγάλης χωρητικότητας HDD μαζί σε μια συσκευασία.

Οι παραπάνω δύο επιλογές είναι καλές εάν σας περιορίζουν οι τιμές των SSD αλλά είναι ημίμετρα και δεν θα ασχοληθώ με αυτές περαιτέρω.

Επιλογή του SSD

Για να επιλέξετε έναν SSD το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να αποφασίσετε τη χωρητικότητα που χρειάζεστε. Ρίξτε μια ματιά στη διαχείριση του σκληρού σας δίσκου και τα αρχεία που καταλαμβάνουν τον περισσότερο χώρο. Θα πρέπει να εξισορροπήσετε τις ανάγκες σας σε χωρητικότητα με τα χρήματα που μπορείτε να διαθέσετε. Θεωρώ τα 120GB μια πολύ καλή κατηγορία με καλή απόδοση χωρητικότητας-τιμής.

Aπό ‘κει και πέρα πάμε στην επιλογή της μάρκας. Γενικότερα, αξιόπιστες εταιρείες θεωρούνται οι Intel, OCZ, Crucial, OCW κτλπ. Mπορείτε μέσω του Amazon να βρείτε τις τιμές τους και να συγκρίνετε. Στα χαρακτηριστικά οι SSD είναι περίπου ίδιοι και δεν θα δείτε μεγάλες διαφορές στην πράξη οποιαδήποτε εταιρεία και αν επιλέξετε.

Αυτό που θα ήταν καλό να προσέξετε είναι η ταχύτητα SATA που έχει το MacBook σας. Εάν διαθέτετε τα MacBook Pro 2011, τότε έχετε SATA III (ταχύτητες μέχρι 6gbps) ενώ εάν έχετε κάποιο παλαιότερο μοντέλο έχετε SATA II (ταχύτητες μέχρι 3gbps). Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να εκμεταλλευτείτε την ταχύτητα αυτή και να αγοράσετε έναν SSD που να την υποστηρίζει, πχ έναν OCZ Vertex 3. Τοποθετώντας τον Vertex 3 σε παλαιότερα MacBook θα ήταν σπατάλη χρημάτων αφού ο υπολογιστής σας δεν μπορεί να αξιοποιήσει την ταχύτητά του.

Προσωπικά, επέλεξα έναν SSD της Crucial εξαιτίας των πολύ αξιόπιστων μνημών RAM που χρησιμοποιώ ήδη από την εταιρεία. Σε 3 εργάσιμες ο δίσκος ήταν έτοιμος και μέσα σε 30 λεπτά είχε ολοκληρωθεί η εγκατάστασή του.

Παρακάτω θα δούμε πως μπορείτε και εσείς μόνοι σας να ανοίξετε τον υπολογιστή σας και να αντικαταστήσετε τον σκληρό σας δίσκο με έναν SSD. Ο υπολογιστής μου είναι ένα MacBook Pro 15″ του 2010.

Προετοιμασία

Πριν ξεκινήσουμε το άνοιγμα του υπολογιστή θα πρέπει να τον έχουμε κλείσει τουλάχιστον 30 λεπτά νωρίτερα έτσι ώστε να προλάβει να κρυώσει.

Επίσης, θα χρειαστούμε δύο κατσαβίδια:

• Philips #00
• Torx T6

Μπορείτε να τα βρείτε στα περισσότερα καταστήματα με τέτοια είδη εάν δεν έχετε ήδη και είναι αρκετά φθηνά.

Aκόμα, μια πετσετούλα για να ακουμπήσουμε τον υπολογιστή και να προστατευθούμε από τυχόν γρατσουνιές και χτυπήματα.

Τέλος, το CD εγκατάστασης του Snow Leopard.

Άνοιγμα καλύμματος

Περιμετρικά του κάτω μέρους του MacBook Pro υπάρχουν συνολικά 10 βίδες που θα πρέπει να βγάλουμε με το Philips κατσαβίδι για να ανοίξουμε το κάλυμμα. Προσέξτε ότι οι 3 πάνω δεξιά βίδες είναι μεγαλύτερες σε μήκος από τις άλλες.

Βάζουμε τις βίδες κάπου ώστε να μην τις χάσουμε και ιδού το εσωτερικό:

Aντικατάσταση του HDD

1. Ο δίσκος είναι στερεωμένος με αυτό το εξάρτημα που βλέπετε παρακάτω και το οποίο πρέπει να αφαιρέσουμε. Χαλαρώνουμε τις δύο βίδες με το Philips (οι κύκλοι) και το τραβάμε προς τα πάνω μέχρι να βγει.

Δεν χρειάζεται να βγάλουμε εντελώς τις βίδες από τη θέση τους.

2. Τώρα, σηκώνουμε ελαφρώς τον σκληρό δίσκο και παρατηρούμε ότι στην αριστερά πλευρά του υπάρχει ένα μαύρο πλατύ καλώδιο που συνδέεται με τον υπόλοιπο υπολογιστή. Τραβάμε αυτό το καλώδιο από τον σκληρό δίσκο.

3. Ο σκληρός δίσκος έχει τέσσερις βίδες συνολικά (δύο σε κάθε πλευρά). Χρησιμοποιώντας το Torx T6 αφαιρούμε αυτές τις βίδες και τις βάζουμε στην άκρη.

4. Παίρνουμε τώρα τον καινούργιο μας SSD και τοποθετούμε αυτές τις βίδες στις αντίστοιχες κενές θέσεις που αυτός έχει περιμετρικά.

5. Τώρα, βάζουμε το μαύρο καλώδιο στην αντίστοιχη υποδοχή του SSD και τοποθετούμε τον SSD στη θέση του. Βάζουμε και το εξάρτημα του βήματος 1 για να κουμπώσει και είμαστε έτοιμοι.

6. Τοποθετούμε το κάλυμμα πάλι πίσω και είμαστε έτοιμοι για να ξεκινήσουμε τον υπολογιστή.

Άνοιγμα υπολογιστή και εγκατάσταση Mac OS X

Παίρνουμε, τώρα το CD του Snow Leopard και το βάζουμε στο SuperDrive. Κρατάμε το πλήκτρο “alt” (option key) και ανοίγουμε τον υπολογιστή. Το CD θα μπει στην υποδοχή και μετά από λίγο θα δούμε το παρακάτω στην οθόνη μας:

Κάνουμε κλικ και περιμένουμε μέχρι να εμφανιστεί η παρακάτω οθόνη επιλογής γλώσσας:

Στη συνέχεια το σύστημα θα μας καθοδηγήσει για την εγκατάσταση του Mac OS X.

Προτού πατήσουμε Continue θα πρέπει να κάνουμε ένα erase τον δίσκο μας αλλιώς δεν θα αναγνωρίζεται από το λειτουργικό. Για να το κάνουμε αυτό θα πατήσουμε Utilities->Disk Utility και θα εμφανιστεί η παρακάτω οθόνη. Επιλέγουμε από τα αριστερά τον SSD δίσκο μας και στην καρτέλα Erase γράφουμε το όνομα που θέλουμε να έχει ο δίσκος μας και το format του [Mac OS X Extended (Journaled)] και πατάμε Erase.

Κλείνουμε το Disk Utility και επιστρέφουμε στην προηγούμενη οθόνη όπου τώρα μπορούμε να επιλέξουμε το Continue (πατάμε και Agree στο κείμενο που θα εμφανιστεί). To σύστημα τώρα θα μας εμφανίσει ως περιοχή εγκατάστασης του Mac OS X τον SSD δίσκο μας. Επιλέγουμε τον δίσκο και πατάμε Install

Από κει και πέρα θα πρέπει να περιμένετε όση ώρα χρειάζεται για να ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του Mac OS X.

Όταν ολοκληρωθεί η εγκατάσταση και γίνει η απαραίτητη επανεκκίνηση του MacBook θα σας εμφανιστεί η επιλογή για μεταφορά των δεδομένων σας από κάποιο backup του Time Machine. Εφόσον είχατε κρατήσει τέτοιο backup μπορείτε να το επιλέξετε αλλιώς θα κάνετε clean install.

Σημείωση: Η Apple με το τελευταίο Mac OS X 10.6.8 υποστηρίζει TRIM στους SSD δίσκους της αλλά όχι και στους υπόλοιπους. Από το System Profiler θα δείτε ότι δεν είναι ενεργοποιημένο το TRIM. Υπάρχει μια εφαρμογή που μπορείτε να εγκαταστήσετε με δικό σας ρίσκο που ενεργοποιεί το TRIM. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ.